Buhurizade Mustafa ITRİ- Teşrik Tekbiri Ve Salat-ı Ümmiye…
Türk mûsiki tarihinin en önde gelen birkaç simasından biri olan Itrî Efendi , şairliği ve hattatlığının yanı sıra özellikle bestekârlığı ile tanınmıştır. Itrî’nin bir mûsikişinas olarak asıl önemli yönü bestekârlığıdır. Türk mûsikisinin cami, tekke ve klasik mûsiki alanlarında peşrev, saz semâisi, kâr, beste, semâi, âyin, na‘t, durak, tevşîh, tekbir, salâ ve ilâhi olmak üzere hemen her formunda eser vermiş nâdir sanatkârlarından olan Itrî’nin eserleri alışılmışın dışında bir melodi örgüsüne sahiptir. Çoğunlukla Fuzûlî, Nev‘î, Şehrî, Nâbî gibi şairlerin ve arkadaşı Nazîm’in manzumelerini, nâdir olarak da kendi güftelerini bestelemiştir.
Dinî eserleri içinde özellikle cami mûsikisinin şaheserleri arasında bulunan segâh tekbiri ve salât-ı ümmiyyesi, küçük bir ses alanı içerisindeki büyük ifade gücünün çarpıcı örneklerindendir.
Sade ve açık ifadelerle yazdığı manzumelerinden Itrî’nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır. Şuarâ tezkirelerinde ve güfte mecmualarında na‘t, gazel, muamma, tahmîs, nazîre, tarih ve kıtalarının yanı sıra hece vezniyle yazılmış türkülerine de rastlanmaktadır. Muamma hallinde de üstat olduğu belirtilen Itrî’nin şairliği üzerinde, manzumelerine tahmîs ve nazîreler yazdığı çağdaşı ünlü şair Nâbî’nin tesiri olduğu kanaati yaygındır.
Buhurizade Mustafa Itri, 1711 yılında İstanbul’da 71 yaşında hayatını kaybetti. Ruhu için El Fatiha…
https://youtu.be/VNuqviyh5h8
“Allahü Ekber Allâhü Ekber Lâ ilâhe İllâllahü Vallâhü Ekber, Allâhü Ekber ve Lillâhi`l-Hamd”
“Allah herşeyden yücedir, Allah herşeyden yücedir. Allah’tan başka ilâh yoktur. O Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir. Hamd Allah’a mahsustur”.
saltanatlı segah tekbir diye de bilinir, kurban bayramı tekbiridir.
Salat-ı Ümmiye
“Allāhümme salli alâ seyyidinâ Muhammedini’n-nebiyyi’l-ümmiyyi ve alâ âlihî ve sahbihî ve sellim.”
Allahümme: ey Allahım / salli: salat olsun
ala seyydina Muhammedinin-nebiyyi’l-ümmiyyi:: ümmi bir peygamber olan hz Muhammed efendimiz üzerine (salat olsun)
ve ala elihi ve sahbihi: ve onun ailesine, ashabına da salat olsun..
ve sellim: (salatın yanı sıra) selam olsun(hepsine)
segah makamındadır ve teravihlerde söylenmesi dünyada sadece bizim ülkemize mahsustur..
-Buhurizade Mustafa Itri, 1640 yılında İstanbul’da Mevlânâkapı civarındaki Yayla semtinde dünyaya geldi. Tam adı Mustafa, takma adı ise Itri’dir. Şiirlerinde kullandığı Itrî mahlası ve Buhûrîzâde lakabıyla tanınmıştır,
Mustafa Hakkı SEZGİN/ Türkiye Postası Gazetesi / Genel Yayın Yönetmeni