Değerli Dostlar;
Özellikle şunu en baştan belirtmek istiyorum: Bu yazdıklarımın tamamı “Hece Şiiri”ne gönül vermiş bazı kimseleredir.
Bugün, sitemizde ve son zamanlarda sosyal medya sayfalarında yayınlanmış olan hece(!) şiirlerine şöyle bir göz attım. “Hece Şiiri” adı altında, dörtlükler halinde yazılmış bazı şiirler var ki içler acısı maalesef.
Okuduğum o şiirlerde ne ölçü ne durak ve ne de kafiye bulmak mümkün. Üstüne bir de bu şiirleri paylaşan kişiler (yaşça benden büyük oldukları için isim belirtmek istemiyorum) kendilerine kolaylıkla “Şair” diyebiliyorlar.
Tabi ki kimsenin şairlik vasfını eleştirmek haddim değil fakat paylaşılan dörtlükler eğer “Hece Şiiri” ise hece şiirinin şartlarına, kalıplarına mutlaka uymalı ki o şairin gerçekten şair olduğu kanaati uyandırsın. Yoksa üç beş satırı bir araya getiren herkes “ben şairim,” diyebilir.
Kendini “Hece Şairi” olarak gören veya tanımlayan kişilerin de “Halk Edebiyatı”nın mühim bir bölümünü oluşturan hece şiirlerinin tüm kurallarına vakıf olması gerekir
Tam da bu satırları yazmayı düşündüğüm sırada, yaklaşık iki yıl önce paylaşmış olduğum ve içeriğinde bir hece şiiri nasıl yazılır veya yazılmalı konusunu işlemeye çalıştığım şiirim aklıma geldi ve o şiirimden alıntılar yaparak bu yazıya devam etmeye karar verdim.
Şöyle başlıyor “Bilmek Gerekir” başlıklı şiirim ve şu ilk iki kıtasında hece şairleri için durum özetlenmiş aslında.
BİLMEK GEREKİR
Halk içinde bir şair
Sanma kolay yetişir
Yazmak için bir şiir
Ahval bilmek gerekir
Hece şiirine bak
Vezin, ölçü ve durak
Redif, kafiye, uyak
Kural bilmek gerekir
Özellikle hece ve aruz şiirlerinde kalıplar, ölçüler, kurallar vardır. Bu ölçüler bir şiirde yoksa o olsa olsa serbest tarz olabilir. O zaman da paylaşılan ifadelerin hece şiirini andıracak şekilde dörtlükler halinde değil de serbest bir şekilde yazılması daha uygun ve daha doğru olur kanaatindeyim.
Ayrıca; şu gelen dörtlüklerden de anlaşılacağı üzere bir şiir, bir eser sunabilmek için epey bir bilgi birikimine sahip olmak gerekiyor. Yoksa eline kalem, kağıt geçen herkes (hatta bu devirde onlara da ihtiyaç yok, bilgisayar veya telefonlardan hepsi kolayca hallediliyor) bir şeyler karalayıp şiir yazdım diye ortaya çıkabilmektedir
Getirmek için misal
Sözel veya sayısal
Roman, hikaye, masal
Hayal bilmek gerekir
Güncel mevzuda bilgi
Kalem kağıt ve silgi
İlim, bilime ilgi
Çok dal bilmek gerekir
“Lütfen bunları kimse üstüne alınmasın,” diyesim geliyor ama yok, yok alınsın aslında! Üstüne alınması gerekenler alınsın! En başta da belirttiğim üzere: bu yazdıklarımın tamamı “Hece Şiiri” yazmak isteyenleredir. “Hece Şiiri”ne gönül vermiş biri olarak hece şiiri adı altında kuralsız, kaidesiz, kafiyesiz şiirler görünce dayanamıyorum.
Bazen de şöyle düşünüyorum: “Hece Şiiri” yazmak isteyen kişiler belli ki şiire düşkün veya şiir okumayı seven, yazmayı da gerçekten gönülden isteyen kişilerdir. Buna eyvallah! Ama ne olur “Hece Şiiri” nasıl yazılır, neleri bilmek gerekir biraz araştırsınlar lütfen.
Aslında mevzu bunlarla da tamamlanmıyor…
“Bilmek Gerekir” başlıklı şiirimdeki diğer dörtlükleri pas geçerek şu son kıtaya dikkatleri çekmek istiyorum.
Hamdi’yim farz-ı muhal
Anlatmak için bir hal
Siyer, hadis, ilmihal
Meal bilmek gerekir
Çünkü: Şair; şiirinde bir konuyu ele alırken insanlara o konu hakkında bilgi veren insandır. Bunu veciz ifadelerle, ölçüler içerisinde ifade etmesi ile düz yazı (nesir) olarak anlatması arasında bilgi alışverişi yönünden hiçbir fark yoktur. Dolayısıyla ele alınan konu hakkında yanlış bilgiler sunup da başkasının vebaline ve dolayısıyla kul hakkına girmemek için çok dikkatli olmalıdır. Özellikle de yazdıklarının muhteviyatında dini bilgiler varsa ifadeleri daha da bir özenle seçmelidir.
Hangi konuda ve tarzda olursa olsun paylaşım yaparken hakkını verebilmek dileğiyle…
Saygı ve hürmetler sunuyorum.
Mustafa GÜL (Hamdi)
(02.08.2022)
