Her gün raflarda bir yenisine şahit olduğumuz diyet kitapları, yeni yeni diyet tarifleri, 30 dakikada 6 kilo verebileceğimize bizi inandırmaya çalışan internet reklamları ve türlü türlü umut tacirlikleri ile birçoğumuzun gündeminde olan çok önemli bir sağlık sorunudur Aşırı kiloluluk.
Her gün raflarda bir yenisine şahit olduğumuz diyet kitapları, yeni yeni diyet tarifleri, 30 dakikada 6 kilo verebileceğimize bizi inandırmaya çalışan internet reklamları ve türlü türlü umut tacirlikleri ile birçoğumuzun gündeminde olan çok önemli bir sağlık sorunudur Aşırı kiloluluk. Bu yazıda kilo vermeyi ya da almayı etkileyen bazı psikolojik faktörlere değinmeye çalışacağız. Ayrıca diyet yapmak isteyen ya da halen bir kilo verme sürecinde olanlar için birkaç küçük ama basit tüyomuz olacak.
Kendimizi kilo verme konusunda motive etmek
Öncelikle niçin kilo vermek istediğinizi düşünün ve bir liste yapın. Yaptığınız bu listeyi günde birkaç kere okuyun. Ayrıca evinizde ve iş yerinizde kolayca görülebilen yerlere bu listeyi yapıştırın. Gerçekçi ve ulaşılabilir kilo hedefleri belirleyin. Gerçekçi olmayan kilo hedefleri uzun vadede motivasyonu düşürmekte, o zamana kadar verilen kiloların küçümsenmesine ve korumaya değer bulunmamasına yol açmaktadır.
Yapılan ikramlara “Ayıp olur” düşüncesiyle “Hayır” diyememek
Gerçekten de hayır demek bazı insanlar için çok kolayken birçoğumuz için oldukça stresli bir mesele haline gelebiliyor. Zaman zaman hayır demenin önünde bazı düşünce hataları engel olarak ortaya çıkabiliyor.İkramı reddettiğimizde karşımızdaki kişinin kırılacağını düşünmek sıkça yapılan bir zihin okuma hatasıdır. Bir kere hayır demeyi deneyin ve niçin reddeettiğinizi izah edin. Kişi yine de kırıldığını, gücendiğini beyan edebilir ama emin olun bununla baş edecektir. Bu hala sizin için imkansız gibi görünüyorsa ikramın bir kısmını yiyip sonraki sonraki öğünlerde kademeli olarak telafi etmeyi deneyin. Ayrıca bir misafirliğe gitmeden önce ev sahibine diyetiniz hakkında bilgi verebilirsiniz. Bu ikram sırasındaki ısrarların önünü kesmeye yardımcı olacaktır.
Çok kilo verdim ama hızla geri alıyorum nasıl durdurabilirim?
Yediğiniz, içtiğiniz her şeyi kaydedin ve son zamanlarda yeme davranışınızın değişmesinin altında yatan sebepleri bulmaya çalışın ve bir plan yapın. Kilo vermeye karar verdiğinizdeki hedeflerinizi düşünün ve tekrar kendinizi motive edin. Her hafta aynı yer ve saatte tartılarak kilonuzu kaydedin. Telaşa kapılarak kendinizi uzun süreli aç bırakmamaya özen gösterin. Eğer kilo alımı durdurulamıyorsa vakit kaybetmeden bir uzmana danışın
Diyet yapanlar için birkaç basit tüyo
- Niçin kilo vermek istediğinizi maddeler halinde kartlara yazın ve günde en az iki kere yazdıklarınızı okuyun. Kolayca görebileceğiniz yerlere postitler yapıştırın (buzdolabının kapağına, yatağınızın başucuna, bilgisayarınızın masa üstüne v.b.)
- Eğer siz de yemek yaparken yemeğin tadına bakmaktan ve atıştırmaktan hoşlananlardansanız sakız çiğnemeyi deneyin. Böyle yapmak sizi gereksiz kalorilerden uzak tutmaya yardımcı olacaktır.
- Kendinize daha küçük, derin olmayan tabaklar seçin. Böylece fazla porsiyon almaktan kaçınabilirsiniz.
- Evde ya da işyerinde yemek yediğiniz yer belli olsun. Mutlaka oturarak ve yavaş yiyin. Yemek yerken başka bir işle uğraşmayın ve o sırada dikkatinizi sadece yemeye verin. Böylece doyduğunuzun farkına daha çabuk varacak ve gereksiz yere kalori almamış olacaksınız.
- Evinizde ya da işyerinizde bulunan abur cuburları kolay ulaşamayacağınız yerlere koyun. Bunun yerine sağlıklı ve düşük kalorili atıştırmalıkları yanınızda bulundurun.
Feyzullah Gürdaş
Klinik Psikolog/Psikoterapist