İslam inancında, nihai etkiyi Allah’tan başkasına atfeden tutum, davranış ve inanışlar yasaklandığına dikkat çeken Din İşleri Yüksek Kurulu şu ifadelere yer verdi: “Nazar boncuğu ve benzeri şeylerin, bunlardan medet ummak amacıyla boyuna veya herhangi bir yere takılması caiz değildir. Bu tür davranışlarda bulunanlar hakkında Rasulüllah (s.a.s.), ‘Kim nazarlık takarsa Allah onun işini tamama erdirmesin’ (Ahmet b. Hanbel, Müsned, IV, 154) buyurmuştur. Diğer bir hadiste ise nazarlık takan ve nazarlığa koruyucu etki atfeden kimsenin Allah’a ortak koşmuş olacağını ifade edilmiştir (Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV, 156).
Allah Rasulu “Nazar haktır” buyuruyor. Yani bazı insanların bakışlarının maddi ve manevi yapıları üzerinde olumsuz etki yapması bir gerçektir. Bundan Allah’a sığınmalıdır.
Nazar değmesi vardır ve gerçektir. Bazı insanlar bazı gösterişli insana ve mala veya herhangi bir şeye haset ve ihtirasla baktıklarında gözleri değebilir, bunun neticesi olarak da o insan yahut o şey sihhatıni kaybeder, hatta ölebilir de. Nitekim Resûl-i Ekrem Efendimiz buna işaret ederken söyle buyurmustur:”Nazar, deveyi kazana, insanı mezara sokar.”
NAZAR BONCUĞUNDAN MEDET UMMAK CAİZ DEĞİL
Diyanet: Nazar boncuğu takmak caiz değildir, ununla beraber , birçok fıkıh kitaplarında bu mevzuda söyle tavsiyede bulunulmaktadır:
-Erkek çocuklarınıza gümüşten, kızlarınıza da altından “Mâşâallah” yazılı askılar asın. Böylece hem erkeklere gümüş, kızlara altın takı münasip olduğunu ifade etmiş olursunuz, hem de “Mâşâallah” kelimesiyle (Allah dilerse bundan daha güzelini, daha iyisini yaratabilir,) demiş olur; göz değmeyi gerektirecek bir fevkalâdelik olmadığını da hatırlatmış sayılırsınız.
Sonuç olarak ,Nazardan korunmak için Sahih hadis kitaplarında biz Müslümanlara daha ziyade Fatiha, İhlas, Felak ve Nas sureleriyle bazı duaları okumamız tavsiye edilmektedir.
Nazarın mahiyeti ve keyfiyeti kesin olarak bilinmemekle beraber, bazı kimselerin bakışlarıyla olumsuz etkiler meydana getirebildikleri dinen de kabul edilmektedir. Bir hadis-i şerifte, “Nazardan Allah’a sığının, çünkü nazar (göz değmesi) haktır.” (İbn Mâce, Tıb, 32) buyrulmaktadır. Resûlullah’ın (s.a.s.) nazar değmesine karşı Âyete’l-Kürsî ile İhlas ve Muavvizeteyn (Felâk, Nâs) sûrelerini okuduğu; ashabına da bunları okumalarını tavsiye ettiği; bunlardan kurtulmak için ayrıca doğrudan Allah Teâlâ’ya yakardığı rivayet edilmektedir (Buhârî, Tıb, 32, 38; Tirmizî, Tıb 16; İbn Mâce, Tıb 32, 36; Kamil Miras Tecrîd Tercemesi, XII, 90).
Nazar konusunda Hz. Peygamberin tavsiyelerini uyguladıktan sonra sonucu yüce Allah’tan beklemek İslam inancının gereğidir.
Diğer bir hadiste ise nazarlık takan ve nazarlığa koruyucu etki atfeden kimsenin Allah’a ortak koşmuş olacağı ifade edilmiştir (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, XXVIII, 637). Bize de bunca sahih kaynağa ve uyarıya rağmen nazar boncuğunu kullananlara Rabbim merhamet etsin, uyanıklık versin demek düşer.
KAYNAK: Diyanet Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı
Mustafa Hakkı SEZGİN/ Türkiye Postası Gazetesi /Genel Yayın Yönetmeni
